Ur. ok. 1100, zm. 1
września 1159 r.; właściwie Nicholas Breakspear. Był jedynym Anglikiem obranym
na urząd papieża, sprawował pontyfikat w latach 1154–1159. Wcześniej jako legat
papieski został wysłany do Skandynawii, gdzie reformował Kościół katolicki na
zasadach gregoriańskich. Jako papież przystąpił zdecydowanie do umacniania swej
władzy. Za zamordowanie kardynała Rzym po raz pierwszy został przez papieża
obłożony interdyktem. Z rąk Hadriana IV koronę cesarską otrzymał Fryderyk
Barbarossa, z którym w późniejszym czasie był skonfliktowany na tle walki o
hegemonię. Temu papieżowi przypisuje się zachęcenie Henryka II do aneksji
Irlandii[1].
[1] K. Dopierała, Księga papieży,
Poznań 1996, s. 178–180;
M. Gryczyński, Poczet papieży. Od św. Piotra do Jana Pawła II i Benedykta
XVI, Poznań 2006, s. 146–147.